Αϋπνία

Τι είναι η αϋπνία;

Η αϋπνία είναι μια διαταραχή του ύπνου, κατά την οποία οι πάσχοντες εκδηλώνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα: 

• Δυσκολία να αποκοιμηθούν.

• Ξυπνάνε συχνά κατά τη διάρκεια της νύχτας και έχουν δυσκολία να ξανακοιμηθούν.

• Ξυπνάνε πολύ νωρίς το πρωί.

• Ο ύπνος τους δεν είναι αναζωογονητικός. 

Ποιος εμφανίζει αϋπνία;

Περίπου το 50% των ενηλίκων βιώνουν περιστασιακές εξάρσεις αϋπνίας, ενώ περίπου το 25% του πληθυσμού στο δυτικό κόσμο πάσχει από χρόνια αϋπνία. Η αϋπνία είναι περίπου δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους.

Ποια είναι τα επακόλουθα της αϋπνίας;fatigue

Αυτά περιλαμβάνουν υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, γενική κόπωση, ευερεθιστότητα, και προβλήματα συγκέντρωσης ή μνήμης

Εκτός απο το στρες ποιες είναι οι άλλες αιτίες της αϋπνίας;

Αιτίες της οξείας αϋπνίας μπορεί να περιλαμβάνουν: 

• Σημαντικά πιεστικά γεγονότα της καθημερινότητας (απώλεια ή αλλαγή εργασίας, θάνατος αγαπημένου προσώπου, μετακίνηση κλπ.) 

• Ασθένεια 

• Φάρμακα 

• Συναισθηματική ή σωματική δυσφορία 

• Περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ο θόρυβος, το φως, ή η έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες (ζεστό ή κρύο), που παρεμβαίνουν στον ύπνο 

• Πράγματα που παρεμβαίνουν σε ένα κανονικό πρόγραμμα ύπνου (π.χ. jet lag ή η μετάβαση από μια ημερήσια σε μία νυχτερινή βάρδια) 

Αιτίες της χρόνιας αϋπνίας περιλαμβάνουν:

• Κατάθλιψη 

• Χρόνιο στρες 

• Πόνος ή δυσφορία το βράδυ 

Πως γίνεται η διάγνωση της αϋπνίας;

Αν νομίζετε ότι έχετε αϋπνία, μιλήστε με τον ειδικό γιατρό. Η αξιολόγηση περιλαμβάνει το ιατρικό ιστορικό και ιστορικό συνηθειών/διατραχών ύπνου, καθώς και αντικειμενική ιατρική εξέταση. Στη διάγνωση της αϋπνίας σημαντικό ρόλο παίζουν το ημερολόγιο ύπνου, που κρατά ο ασθενής για μια ή δύο εβδομάδες και οπωσδήποτε η ακτιγραφία. Η ακτιγραφία είναι ένα εργαλείο που μοιάζει με ρολόι χειρός, το οποίο φορά ο ασθενής για 1-2 βδομάδες καταγράφοντας αδιάλειπτα επί 24ώρου βάσεως τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης του ασθενή, δίνοντας σημαντικές πληροφορίες στον γιατρό για τον τύπο αλλά και άλλες λεπτομέρειες της αϋπνίας του πάσχοντα. Σε λίγες περιπτώσεις (όταν συνυπάρχουν άλλες πρωτοπαθείς διαταραχές του ύπνου (π.χ. υπνική άπνοια) χρειάζεται και πλήρης πολυπαραμετρική μελέτη ύπνου.

Πως αντιμετωπίζεται η αϋπνία;

Η οξεία αϋπνία μπορεί και να μην απαιτεί θεραπεία. Η ήπια αϋπνία συχνά μπορεί να προληφθεί ή να θεραπευτεί με την υιοθέτηση ορθών κανόνων υγιεινής του ύπνου. Αν η αϋπνία δυσκολεύει την λειτουργικότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας, επειδή υπάρχει κυρίως υπνηλία και κούραση, ο ειδικός γιατρός μπορεί να βοηθήσει. 

Η θεραπεία για τη χρόνια αϋπνία περιλαμβάνει πρώτα τη θεραπεία τυχόν υποκείμενων καταστάσεων ή προβλήματων υγείας που προκαλούν την αϋπνία. Αν η αϋπνία συνεχίζεται, ο ειδικός μπορεί να προτείνει φαρμακευτική αγωγή για χρόνια χρήση συνήθως σε συνδυασμό με θεραπεία συμπεριφοράς. Αυτές οι προσεγγίσεις βοηθούν στην αλλαγή συμπεριφορών που μπορεί να επιδεινώνουν την αϋπνία και την υιοθέτηση συμπεριφορών που προάγουν τον ύπνο.